Hendrik Vandamme, landbouwer-voorzitter Algemeen Boerensyndicaat, stelt in zijn voorwoord van De Drietand van 29 januari, erg ontgoocheld te zijn over het uitblijven van meer concrete hulp aan de varkenshouderij. “Iedere varkenshouder hoopt op beterschap maar de koude sanering loert om de hoek. Is dit wat onze beleidsmakers willen laten gebeuren?” Onderstaand zijn volledig schrijven, letterlijk.
Na de vrij-verklaring van Afrikaanse varkenspest in België leefde de hoop op om een betere prijs te krijgen voor ons varkensvlees. Toch blijft de varkensprijs hangen op een bedenkelijk laag niveau en wordt de impact van de coronapandemie dag na dag duidelijker. Er wordt vandaag een prijs betaald die lager ligt dan ooit tevoren. Met een prijs van 78 cent per kilo (BPG-prijs) kan niemand er aan uit en blijven de negatieve cijfers zich opstapelen. Dat is de prijs die nu reeds 11 weken naeen behouden blijft in België, terwijl in de ons omringende fors meer betaald wordt, met alle gevolgen van dien voor onze varkenshouders. Op de biggenmarkt is de situatie minstens even dramatisch, ook daar zitten de prijzen op een bedenkelijk en onaanvaardbaar laag niveau! “De problemen bij de afzet van vleesvarkens door de gedaalde afname omwille van corona maken prijsbewegingen onmogelijk.”, luidt het bij de handel en de slachthuizen. De te lage verkoopsprijzen, gecombineerd met de hogere voederkosten, door de dure granen en grondstoffen, dreigen voor een slagveld te zorgen.
Er is nochtans vraag naar varkensvlees op de interne (EU-)markt, maar toch blijft België, weeral, het paradijs voor wie marge wil pakken op de verkoop van varkens en varkensvlees. Spaanse slachthuizen bijvoorbeeld komen hier varkens kopen, omdat ze zo goedkoop zijn… Biggen worden vandaag verkocht tegen de helft van de productiekostprijs. Voor zover die verkocht geraken, want ook die markt ondervindt de gevolgen van de coronapandemie door het feit dat de afzetmarkten (Zuid-Europa) voor de grotere biggen ook plat liggen door het stilgevallen toerisme.
Onze vragen aan de verschillende politici-beleidsmakers om de varkenshouders te helpen, daterend van begin november (!), blijven tot op vandaag zonder het verhoopte positief gevolg en de antwoorden die we krijgen zijn ook weinig bemoedigend. Een varkensboer overleeft nu in de hoop dat de prijzen zich (ooit) fors zullen herpakken. Europa komt nog steeds niet tussen op de markten doordat er in andere landen geen probleem is. De Europese landbouwcommissaris reageerde wel, maar ook eerder ontwijkend, op vragen vanuit zijn thuisland Polen, maar Europa activeerde nog steeds geen enkele interventiemiddel om de markt te ontlasten. Daarbij moet wel de vraag gesteld worden wie winnaar is bij de georganiseerde opslag met interventiesteun…
Op Vlaams niveau zijn we zwaar ontgoocheld in het feit dat de nog resterende coronasteun uit het noodfonds niet toegewezen werd aan de sectoren waar het echt nodig en wenselijk is. De Vlaamse weg naar het VLIF zal ook maar enkelingen helpen, en dan nog met bijkomende investeringslasten er bovenop… Alle andere Vlaamse of federale steunpakketten die er zijn, zijn amper tot niet van toepassing voor de land- en tuinbouw, op een zeldzame uitzondering na voor diegene die net in de beperkte referentieperiodes varkens of andere producten leverde tegen de extreem lage prijzen. Het is duidelijk dat men bij het uitschrijven van de voorwaarden om steun te genieten geen oog had voor de specificiteit van de primaire sector, wat er ook moge beweerd worden.
Iedere varkenshouder hoopt op beterschap maar de koude sanering loert om de hoek. Is dit wat onze beleidsmakers willen laten gebeuren?
Wanneer straks ook nog andere probleemdossiers op de onderhandelingstafels komen zal van onze kant het begrip “warme sanering” in de mond genomen worden. De aanzet daartoe werd gegeven vanop het terrein, de koppeling met stopzetting van uitbreiding mits mestverwerking is daarbij dan ook onvermijdelijk. Een sanering gebeurt wat ons betreft best gestuurd en in samenspraak met de betrokken actoren, die gebeurt best niet koudweg door bedrijven gewoon dood laten gedrukt worden door het wegkijken als beleidsmaker.
Het wordt tijd dat er politiek initiatief genomen wordt en dat de stem van iedereen die in de sector actief is naar waarde geschat wordt, de primaire sector in het bijzonder.
Hendrik Vandamme, landbouwer-voorzitter Algemeen Boerensyndicaat, op zoek naar respect.
