Filip Van Laere is varkenshouder te Kruisem, Oost-Vlaanderen en heeft, samen met zijn collega Bart Mouton uit Lochristi, een eigen label – Duroc d’ Olives – in de markt gezet. De bedoeling is om als producent de directe link te leggen met de consument via een netwerk van verkooppunten, zoals slagers, en meerwaarde te creëren doorheen de keten. Zo wordt een lekker stuk varkensvlees gepresenteerd als sluitstuk van een algemeen concept van duurzaamheid en dierenwelzijn.
Meer welzijn uit zich bij Van Laere direct door het volledig kooivrij houden van de zeugen. In Zweden, Denemarken en Zwitserland is het al de regel maar in Vlaanderen is Filip Van Laere op dat vlak de pionier binnen de gangbare varkenshouderij. Interessant dus om de visie van Filip als ondernemer en varkenshouder te delen.
Intramusculair vet voor meer smaak
Met Duroc d’Olives werd resoluut gekozen voor een nieuwe trend. Een eigen label met de focus op mals varkensvlees met een verhoogde vleeskwaliteit en smaak. Duroc staat immers bekend om zijn verhoogd aandeel intramusculair vet. Dit in combinatie met olijfolie binnen het afmestrantsoen van de vleesvarkens resulteert in een uniek stuk varkensvlees met een specifieke smaak. De eindklant waardeert dit en via een netwerk van grossiers, horecapartners en (keur)slagers heeft Duroc d’Olives zijn plaats opgenomen binnen de markt.
Kraamhok één vrije ruimte
Als ondernemer is Filip altijd actief op zoek gegaan naar systemen die elkaar versterken in de praktijk. Het losloopverhaal is er niet op 1,2,3 gekomen aangezien Filip de afgelopen jaren zelf diverse concepten in proefopstelling uittestte. Vervolgens werd beslist om met het type kraamhokken zoals ze in Zwitserland gebruikt worden de volledige kraamstal in te richten. Het kraamhok is één vrije ruimte geworden met een aantal valbeugels aan de zijkant die de biggen moeten beschermen als de zeug gaat liggen. De biggen zelf hebben een verwarmd nest en verlaten dit enkel om te gaan drinken.
De biggen worden gespeend op vijf weken en eten op het einde van die periode reeds een eerste korrel uit een bak aansluitend aan deze van de zeug. De biggen zijn algemeen gezien wel wat zwaarder bij het spenen omdat de zeug vlotter melk geeft en de biggen meer plaats hebben aan de uier. De keuze voor een latere speentijd is gerelateerd met de keuze voor antibioticavrij te werken binnen dit SPF (specific pathogen free) bedrijf. Technisch gezien moet je binnen een kooivrij systeem wat meer anticiperen om de biggen maximaal in het biggennest te laten verblijven. Zo kan je de vloerverwarming afschakelen of de verwarmingslampen bijregelen om dit te sturen. Op het bedrijf van Filip Van Laere zijn 450 kooivrije kraamhokken aanwezig.
Karakter als selectiecriterium
De stap naar het kooivrij houden van kraamzeugen is niet zo makkelijk als iedereen denkt. Belangrijk is om de zeugenstapel dermate te screenen en te selecteren dat vooral dieren met een moederinstinct overheersen. Het is zinloos te focussen op maximale productie als de zeug zelf niet rustig is en goede moedereigenschappen heeft. Het is dus een samenspel van factoren dat gaat bepalen met welke dieren je verder gaat. Bij het bezoek aan de kijkstal op het bedrijf merk je dit ook direct, aangezien de dieren niet direct opspringen of agressief zijn. De handelingen in de kraamhokken door het personeel worden dan ook tot het absolute minimum beperkt zodat een sfeer van rust kan overheersen.
Afleidingsmateriaal in groepshokken
Op het bedrijf zijn de zeugen ingedeeld in 22 groepen van tachtig zeugen die volledig kooivrij gehouden worden. Ook in de dek- en drachtafdelingen vind je geen enkele zeug die opgesloten wordt. De zeugen worden in groepshokken geïnsemineerd en verhuizen daarna naar de drachtstallen. De groepshuisvesting daar is zo georganiseerd dat er tevens geen competitie ontstaat voor voeder. In dat opzicht wordt er gewerkt met voerstations uitgerust met dierherkenning. Iedere zeug krijgt de gepaste portie en daarbij wordt ingespeeld op het verzadigingsgevoel waardoor er op een intelligente manier rust gecreëerd wordt in de stal. Daarnaast wordt het buizenstelsel van de voederinstallatie ook gebruikt om gehakseld stro vanuit de lucht te verdelen zodat de dieren afleiding hebben.
Maximale inzet van best beschikbare technieken
Het volledige bedrijfsconcept werd afgestemd op duurzaamheid, dierenwelzijn, landschapsintegratie en milieu. Zo wordt de inkomende lucht gezuiverd met Hepa 10 virusfilters. De uitgaande lucht passeert dan weer door een warmtewisselaar zodat de inkomende lucht kan worden opgewarmd. Alle stof, ammoniak en geurcomponenten worden dan weer behandeld door de biologische luchtwassers. Daarbij wordt de concentratie van het waswater continu gemonitord en op het gepaste ogenblik gespuid. Dit spuiwater wordt vervolgens behandeld door een spuivreter wat resulteert in een perfecte kunstmestvervanger met een inhoud van 7 á 8 eenheden stikstof per ton. Er is een ontheffing aanwezig van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid waardoor collega-akkerbouwers deze meststof ook kunnen afnemen. Het waswater voor de biologische luchtwassers wordt opgevangen in een groot bassin die perfect geïntegreerd is binnen het landschap.
Raampartijen voor licht en informatieve doeleinden
Landbouw is beleving en binnen een concept zoals Duroc d’Olives is het belangrijk om de klanten uitgebreid te informeren. Door te werken met diverse grote raampartijen in de zijmuren creëer je niet enkel natuurlijke lichtinval voor de dieren maar kun je ook een varkenshouderij openstellen voor informatieve doeleinden. De klant voelt zich betrokken in het gehele verhaal en dat zorgt voor verbinding aangezien hij zelf ervaart dat over elk deelaspect nagedacht werd op dit bedrijf.
Tekst en beeld: Lieven Van Den Berghe
Iedere maand Varkensbedrijf, thuis op de mat?
Wil je het hele artikel lezen? Of de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat ontvangen?
Met een abonnement op vakblad Varkensbedrijf ontvang je het laatste nieuws. Iedere editie heeft een nieuw, toepasselijk thema wat aansluit op de huidige praktijk. De uitgebreide bedrijfsreportages geven daarnaast een goed beeld van de sector. In deze reportages maak je kennis met ervaringen, toekomstvisies, vakmanschap en management van mede-varkenshouders.
Shop hier direct een jaarabonnement op de website.
