De afgelopen decennia werd zink steeds populairder als voedersupplement voor pasgespeende biggen. Het metaal heeft een antibacteriële en ontstekingsremmende werking, waardoor het ingezet kan worden bij de preventie van speendiarree. De hoge dosissen in het voeder zorgden er echter ook voor dat er veel zink in het milieu terechtkwam.
De Europese Unie legde daarom in juni 2022 een maximumgehalte van 150 milligram zink per kilogram voeder op. In plaats van het speenvoeder te supplementeren met zink, zou het misschien interessanter zijn om het metaal al vóór het spenen aan biggen aan te bieden. Om die hypothese te testen, voerde een team van de Universitat Autònoma de Barcelona drie experimenten uit.
Eerste proef
Met het eerste experiment wilden de wetenschappers uitzoeken hoe het zinkgehalte tijdens het zogen evolueert bij biggen met een hoog en een laag lichaamsgewicht. Ze namen daarvoor bij acht biggen bloedstalen op de dag van de worp en op de leeftijd van 7, 14, 21 en 28 dagen. Op dag 28 werden de biggen gespeend. Vervolgens selecteerden de onderzoekers 60 biggen en deelden ze hen op in twee categorieën. De eerste groep had een licht speengewicht van ongeveer 5,5 kilogram. De tweede groep was zwaarder en woog gemiddeld 8,6 kilogram. Bij al deze biggen werd een bloedstaal afgenomen op de dag van het spenen. Bij de geboorte bedroeg het zinkgehalte per liter serum gemiddeld 1,2 milligram. Op de dag van het spenen was dit gehalte echter bijna gehalveerd. Zwaardere biggen hadden bij het spenen bovendien meer zink in het serum dan lichte dieren.
Tweede proef
In de tweede proef onderzochten de wetenschappers de link tussen speendiarree en het zinkgehalte in het serum bij het spenen. Hiervoor monitorden ze 240 biggen met een gemiddeld gewicht in de eerste 35 dagen na het spenen. Van alle dieren werden bloedstalen genomen om het zinkgehalte te meten. Bovendien werd bijgehouden welke dieren kampten met diarree. De resultaten toonden duidelijk aan dat er een verband was tussen de hoeveelheid zink in het serum en speendiarree. Dieren met een laag zinkgehalte hadden maar liefst 2,5 keer zo vaak last van diarree.
Derde proef
Met het derde experiment wilden de onderzoekers te weten komen of je het zinkgehalte al tijdens het zogen kan verhogen door capsules met zinkcitraat aan te bieden. De wetenschappers deelden 96 biggen op in vier groepen. De eerste groep kreeg geen zink aangeboden. De andere dieren kregen in de laatste zeven dagen van de lactatie dagelijks een supplement van 6, 18 of 30 milligram zink. Ook hier hielden de wetenschappers het gewicht van de dieren bij en werden er bloedstalen afgenomen. Uit de resultaten bleek dat de supplementen met 18 en 30 milligram zink een positief effect hadden op het zinkgehalte in het serum van lichte biggen.
Conclusie
Uit de drie experimenten concludeerden de wetenschappers dat het zinkgehalte in het serum van biggen sterk daalt tijdens het zogen. De daling is bovendien meer uitgesproken bij lichtere biggen. Verder is een laag zinkgehalte in het serum gelinkt aan speendiarree. Voor lichte biggen kunnen capsules met zinkcitraat ingezet worden om al tijdens het zogen het zinkgehalte in het serum te verhogen en zo dus speendiarree tegen te gaan.
Samenstelling: Maarten Ceyssens – www.yumax.be
Je hebt zojuist een artikel uit vakblad Varkensbedrijf gelezen
Wil je vaker én meer van zulke artikelen lezen?
Met een abonnement op vakblad Varkensbedrijf ontvang je het laatste nieuws. Iedere editie heeft een nieuw, toepasselijk thema wat aansluit op de huidige praktijk. De uitgebreide bedrijfsreportages geven daarnaast een goed beeld van de sector. In deze reportages maak je kennis met ervaringen, toekomstvisies, vakmanschap en management van mede-varkenshouders.
Shop hier direct een jaarabonnement op de website.
