Vandaag, maandag 31 augustus 2015, maakten de partners van het Belgisch ketenoverleg agrovoeding afspraken om mee de crisis in de varkenshouderij en de melkveehouderij te milderen. Kern van de afspraak is de oprichting van een stabiliseringsmechanisme per sector waarmee de inkomensvolatiliteit in de betrokken sectoren kan gemilderd worden.
Op korte termijn wordt een éénmalige rechtstreekse toeslag voor melkveehouders en varkenshouders voorzien. Tegelijk wordt de basis gelegd voor een meer duurzaam stabiliseringsmechanisme per sector waar alle schakels van de agrovoedingsketen zullen aan meewerken. De partners van het ketenoverleg vragen aan de bevoegde overheden, federaal en regionaal, om mee te participeren aan dit initiatief, dat uniek is binnen de EU.
Tijdelijke toeslag
De FOD Economie werkte nauw mee tijdens de onderhandelingen en zorgde voor objectieve basisberekeningen van het verlies dat de landbouwers lijden en van de mogelijke impact van de maatregel. De steun die voorzien wordt, is het resultaat van een onderhandeling en compenseert gedeeltelijk het door de landbouwers geleden verlies. Het akkoord zal ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Belgische mededingingsautoriteit.
Op korte termijn wordt gewerkt aan tijdelijke en rechtstreekse steun voor varkenshouders en melkveehouders. Deze steun zal hoofdzakelijk gefinancierd worden via een kleine tijdelijke toeslag op een aantal zuivel- en varkensproducten. De steun zal substantieel zijn op de betrokken landbouwbedrijven en helpen om de gevolgen van de crisis te milderen.
Voor de melkveehouderij wordt, naar analogie met een gelijkaardige maatregel in 2009, een toeslag op de melkprijs voorzien van 2,7 eurocent per liter melkquotum waarover een melkveebedrijf in het verleden beschikte. Voor jongeren die sindsdien zijn gestart wordt een bijzondere regeling voorzien. De regionale betaalorganen zullen instaan voor de inning van de toeslag, de zuivelbedrijven zullen de steun maandelijks uitbetalen gedurende zes maanden. Het totale bedrag dat op die manier wordt uitbetaald wordt geraamd op 46 miljoen euro.
Voor de varkenshouderij wordt een steun voorzien voor fokvarkensbedrijven onder de vorm van een forfaitair bedrag per aanwezige zeug. De steun zal eveneens beperkt worden tot een periode van zes maanden. De partners van het ketenoverleg engageerden zich om een bedrag van 30 miljoen euro te voorzien voor deze maatregel, waarvan 24 miljoen euro reeds zijn geïdentificeerd. In de komende weken zullen de partners van het ketenoverleg verder werken om te komen tot een enveloppe van 30 miljoen euro. Voor de varkenshouderij is er geen voorgaande. Het systeem van toeslag en inning voor de varkenshouderij zal in de komende weken door de partners van het ketenoverleg verder worden uitgewerkt. Zij vragen aan de bevoegde overheden om daaraan mee te werken.
Stabiliseringsmechanisme
Aangezien prijsvolatiliteit een terugkerend fenomeen is waaraan onze familiale landbouwbedrijven worden blootgesteld, hebben de partners van het ketenoverleg zich geëngageerd om deze tijdelijke maatregel voor de beide sectoren in te bedden in een meer structureel interprofessioneel stabiliseringsmechanisme dat kan geactiveerd worden in periodes van acute crisis. De modaliteiten hiervoor zullen worden uitgewerkt gedurende de komende zes maanden, zodat het mechanisme kan gecontinueerd worden na de tijdelijke korte termijn maatregel. Het is voor de partners duidelijk dat ook de bevoegde overheden hieraan moeten meewerken en hierin moeten bijdragen. De tweede pijler van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid voorziet daarvoor een aantal instrumenten. De ervaringen met het stabiliseringsmechanisme zullen ook bouwstenen aanleveren in de voorbereiding van het toekomstige GLB. De partners van het ketenoverleg vragen aan de bevoegde ministers om dit initiatief te kunnen voorstellen op Europees niveau, als een innovatief pilootproject.
