Van onze partner Ceva

Mycoplasma letsels bij slachtvarkens kosten 2,5 kg aan karkasgewicht

Mycoplasma hyopneumoniae (M. hyo) infecties veroorzaken aanzienlijke economische verliezen als gevolg van groeivertraging, verhoogde voederconversie, verminderde uniformiteit en een toename van het medicijngebruik. Economisch gezien is het één van de belangrijkste ziekten bij varkens wereldwijd.

In een recent gepubliceerd onderzoek, waarin verschillende Nederlandse varkensbedrijven betrokken waren, werd de impact van een M. hyo-infectie op de dagelijkse groei gemeten.

Welke letsels neemt men waar bij slachtlijnonderzoek?

Varkens die geïnfecteerd zijn met M. hyo ontwikkelen een longontsteking, die voornamelijk gelokaliseerd is ter hoogte van de voorste longkwabben (zie afbeelding). (1) De ontstekingshaarden zijn zichtbaar als paarse tot grijze zones met een vlezig aspect. Deze delen van de long kunnen zich niet meer vullen met lucht en zijn dus niet meer functioneel. De ontstekingshaarden worden vanaf 3 tot 12 weken na de infectie waargenomen. Na 12 tot 14 weken verdwijnen de letsels, waarbij er littekenweefsel of zogenaamde fissuren gevormd worden. (2). Zowel de acute ontstekingshaarden ten gevolge van een recente infectie (tijdens de laatste 3-12 weken voor het slachten) als de littekens ten gevolge van oudere infecties (> 12 weken voor het slachten) zijn waar te nemen bij longonderzoek aan de slachtlijn.

Koppeling karkas- en longdata geeft inzicht in impact van M. hyo op dagelijkse groei

In een grootschalig onderzoek, waarin verschillende Nederlandse varkensbedrijven betrokken waren, werd de groei van varkens met gezonde longen vergeleken met de groei van varkens met M. hyo-achtige letsels. (3)

De varkens die deelnamen aan de studie kregen bij de geboorte een elektronisch oormerk, waarop de geboortedatum werd geregistreerd. In het slachthuis werd de geboortedatum afgelezen van het oormerk en gekoppeld aan de slachtdatum en het karkasgewicht. Op basis hiervan werd de leeftijd bij slachten en de karkasgroei berekend. Deze gegevens werden gekoppeld aan de longletsels, die op een gestandaardiseerde manier werden beoordeeld met behulp van de Ceva Lung Program (CLP) scoringsmethode. Elke long werd beoordeeld op de aan- of afwezigheid van M. hyo-achtige letsels en ook de omvang van de letsels werd geregistreerd.

In totaal werden gegevens verzameld van 41.943 varkens die bij het slachten geen longontsteking, noch pleuritis vertoonden. Deze gegevens werden vergeleken met deze van 5.069 varkens die bij het slachten longontsteking vertoonden, suggestief voor een recente M. hyo-infectie die zich tijdens de laatste 12 levensweken heeft ontwikkeld.

De gezonde varkens hadden een gemiddeld karkasgewicht van 98,29 kg en werden geslacht op een gemiddelde leeftijd van 81,06 dagen. Dit correspondeert met een karkasgroei van 546 gram per dag van geboorte tot slachten. De varkens met longontsteking hadden een gemiddeld karkasgewicht van 97,76 kg en waren gemiddeld 184,86 dagen oud bij het slachten. Dit komt neer op een karkasgroei van 532 gram per dag van geboorte tot slachten. Het karkas van de gezonde varkens woog bij het slachten dus gemiddeld 530 gram zwaarder en de gezonde varkens werden 3,8 dagen sneller geslacht dan deze met longontsteking. Ondanks het feit dat de infectie zich pas tijdens de laatste 12 levensweken heeft voorgedaan, betekent dit dat de varkens met longontsteking over de gehele lengte van hun leven gemiddeld 14 gram karkasgroei per dag verloren ten opzichte van hun gezonde leeftijdsgenoten.

Karkasgewicht, levend gewicht, leeftijd bij slachten, karkasgroei en levensgroei van 41.943 varkens met gezonde longen en 5.069 varkens met M. hyo-achtige letsels.

De verliezen door M. hyo becijferd

Bij varkens die aan de slachtlijn longontsteking hadden, werd over de gehele levensduur van het varken een 14 g/dag lagere karkasgroei waargenomen. Dit komt overeen met een verlies van 2,52 kg karkasgewicht per varken als varkens worden geslacht op een leeftijd van 180 dagen, of met een toename van de leeftijd bij slachten met 4 tot 5 dagen om hetzelfde slachtgewicht te behalen als gezonde varkens. Bij een karkasrendement van 80%, een karkasprijs van 2,1 €/kg, een voederconversie van 2,68 kg voer/kg levend gewicht en een voerprijs van 30,8 €/100 kg (4), kan de economische waarde van een verlies van 2,52 kg karkasgewicht worden berekend als het verschil tussen de gederfde inkomsten door het lagere karkasgewicht van € 5,29 en de lagere voerkosten door het lagere eindgewicht van € 2,60. Dit resulteert in een verlies van € 2,69 per vleesvarken. Voor een gesloten bedrijf met 500 zeugen, 30 afgeleverde vleesvarkens per zeug per jaar en gemiddeld 20% M. hyo-achtige letsels aan de slachtlijn betekent dit een jaarlijks verlies van 7,56 ton karkasgewicht of € 15.876.

Conclusie

Het nemen van preventieve maatregelen om de impact van M. hyo infecties te verminderen, zal niet alleen bijdragen tot een vermindering van de longletsels, maar zal ook de economische parameters van het bedrijf verbeteren.

Bronnen

1. Garcia-Morante et al. (2016). Assessment of Mycoplasma hyopneumoniae induced pneumonia using different lung lesion scoring systems: a comparative review. J Comp Pathol. Feb-Apr;154(2-3):125-34
2. Maes et al. (2008). Control of Mycoplasma hyopneumoniae infections in pigs. Vet Microbiol. Jan 25;126(4):297-309.
3. Van Colen et al. (2024). Impact of EP- and A.p.-like lung lesions on growth of fattening pigs. Proceedings of the 15^th ESPHM and 27^th IPVS conference, Leipzig.
4. Farmers Agricultural Data Network (FADN), Wageningen University & Research, 2023 data, https://agrimatie.nl/binternet.aspx?ID=23&bedrijfstype=5