De Vlaamse Producenten Organisatie Varkenshouders hield op 21 maart 2019 haar jaarvergadering. ’t Biezemhof in Aalter was aldus andermaal het decor voor de eerste barbecue van het seizoen. Hoewel de varkenssector alweer worstelt met een crisis, hing er heel veel positiviteit in de zaal.
De VPOV is dan ook vastbesloten volle kracht door te gaan. De aanwerving van een nieuwe voltijdse medewerker getuigt daarvan. Per 11 februari 2019 ging bio-ingenieur Wim Bastyns bij de VPOV aan de slag. Hij zal zich onder andere focussen op de inputzijde, lees voederkost.
Ook de raad van bestuur werd versterkt. Varkenshouder Jan Morlion werd met unanimiteit van de stemmen verkozen als elfde bestuurslid.
Qua leden groeide de producentenorganisatie aan tot inmiddels 349 landbouwnummers. “Die staan voor 275 families die samen naar schatting 35 à 40 procent van de Belgische zeugenstapel en 25 à 30 procent van de vleesvarkensstapel vertegenwoordigen”, verklaarde bestuurslid Dries Vanpeteghem.
Programma 2019-2020
Het programma 2019-2020 richt zich behalve op het behoud van de huidige werking, tevens op de ontwikkeling van een benchmark varkensvoeder. Er wordt ook van start gegaan met een onderzoeksproject dat zal nagaan in welke mate het mogelijk is varkensvlees te bewaren. “Kwestie van aldus te proberen eventuele onevenwichten tussen vraag en aanbod uit te vlakken”, stelde secretaris Bart Teuwen. Bijkomend zal de VPOV zich verder bezinnen over de rol die de organisatie kan spelen in de fysieke marktwerking.
Bart Teuwen: “Net als boeren kritisch moeten nadenken over hoe ze in de sector staan, gaat de VPOV nadenken over wat een producentenorganisatie kan en wat ze niet kan. Er is wat dit betreft een continu spanningsveld tussen ambitie en realisme. Proberen vooruit te gaan, maar er tegelijk over waken dat we iedereen meehebben; het blijft een uitdaging.”
De voorgelegde rekeningen werden netjes goedgekeurd. Omdat de vereniging op dit moment sterk afhankelijk is van subsidiëring, werd er wel besloten het lidgeld te verhogen tot 200 euro (exclusief btw). “Op voorwaarde dat de leden met de informatie die de VPOV verstrekt op hun eigen bedrijf effectief aan de slag gaan, kunnen ze dat geld ruim terugverdienen”, beklemtoonde Teuwen in dit verband.
Voorzitter Tom Mertens duidde erop dat de VPOV nog in volle ontwikkeling is. “We hebben inmiddels een aantal wapenfeiten op onze naam, maar zijn verder op zoek naar wat een producentenorganisatie nog kan doen. Hoe kunnen we nu accuraat de beleidsdoelstellingen benaderen, bijkomende tools ontwikkelen en daarover feed back aan onze leden geven?”
Rond de tafel
Net als vorig jaar werd ook deze jaarvergadering besloten met een aantal rondetafelgesprekken met de aanwezige leden; naar schatting een 150-tal. Opzet is en blijft ideeën vanuit de basis te sprokkelen voor het bestendigen van een gedegen bestuurswerking. Per spreker een korte samenvatting van de input.
Marc Cox (Agrisyst) viel met de deur in huis door te stellen dat ‘iemand zonder data slechts een persoon is met een mening’. De spreker prees het ondernemerschap en de zelfstandigheid van onze varkenshouders, maar beklemtoonde meteen dat we in de toekomst ‘niet allemaal autonoom kunnen blijven beslissen, los van de buurman’. “Als we blijven doorgaan zoals de voorbije 10 jaar, dan zijn we er binnen 5 jaar niet meer”, klonk het.
Bart Verhelle, voorzitter van de producentenorganisatie van groentetelers Ingro die al in 2004 werd opgericht, kwam als varkenshouder getuigen dat: “We er allen belang bij hebben om ons te verenigen. Niet in de hoop aldus de prijs te bepalen; zo werkt het niet. Maar wel om aan te tonen dat we ons niet in de hoek laten duwen.” De spreker noemde het uitbouwen van een goede relatie met de rechtstreekse afnemers de grootste uitdaging voor een producentenorganisatie. Samen strijden voor een groter stuk van de taart, daar komt het op aan.
De groentetelers hebben onder meer een kredietverzekering en een weersverzekering volgens een ‘potsysteem’ (is er geen schade, dan blijft de inleg in de pot) op poten gezet. “Marktkennis is zeer belangrijk”, sprak de Ingro-voorzitter nog die stellig wist: “dat de individuele producent hier slecht scoort.”
Wat de thema’s duurzaamheid, klimaatbeheersing en dierenwelzijn betreft, bestaat de uitdaging erin het imago van ons standaardproduct naar een hoger niveau te tillen. “We kunnen zeker een stap vooruitzetten op commercieel vlak door ons te verenigen en samen te werken”, stelde de varkenshouder/groenteteler. Bij dit alles mag men volgens Verhelle niet aarzelen externe kennis binnen te halen. Dit alles beseffend dat de uitbouw van een goede producentenorganisatie tijd vraagt.
Internationaal varkenshandelaar Jean Janssen (Janssen Livestock) verhandelt sinds 15 jaar levende varkens vanuit België en Nederland naar Duitsland. Dat is de laatste maanden flink toegenomen. In een korte analyse maakte Janssen duidelijk dat deze piste ‘niet altijd voor iedereen interessant is’ maar dat het zeker belangrijk is ‘om die keuze te kunnen maken.’ In deze AVP-tijden is het kwestie van de mogelijkheid op te houden om toch naar Azië te kunnen exporteren vanuit Duitsland.
Als toemaatje bracht Piet Paesmans, VPOV-bestuurslid, het onderwerp ‘lichter afleveren van vleesvarkens’ andermaal naar voren. Hij had een aantal simulaties doorgerekend aan de hand van de ILVO-tool slachtdoordacht. Voor meer details verwijzen we naar het artikel gepubliceerd in het vakblad Varkensbedrijf editie januari 2019. Klik Vleesvarkens optimaal afleveren een must in moeilijke marktomstandigheden
Goed bestuur noodzaak
Komen we tot slot nog even terug op de woorden van Bart Verhelle. Hij benadrukte tijdens zijn betoog het belang van een goed bestuur. “Het bestuur van de producentenorganisatie moet coöperatief ingesteld zijn. De bestuurders moeten het algemeen belang voorop stellen”, klonk het.
Naar een reactie gevraagd bracht dat laatste er VPOV-voorzitter Tom Mertens toe als volgt te besluiten: “Precies dat is bij ons een essentiële voorwaarde. We wikken en wegen altijd. En we proberen vooral constructief te blijven werken. Die houding heeft ervoor gezorgd dat de VPOV vandaag springlevend is. Wij proberen goodwill te creëren maar tegelijk transparantie af te dwingen.”
Ben je varkenshouder en wil je meer weten over de werking van VPOV? Mail dan naar info@vpov.be met vermelding van je naam en telefoonnummer.