Vaccineren wekt altijd een immunologische reactie op, omdat dieren beschermd moeten worden tegen de ziekte waarvoor ze geënt worden. Bijwerkingen, die soms kunnen optreden kort na het vaccinatie, dienen mild en van voorbijgaande aard te zijn. In de praktijk zien we af en toe hevige entreacties, zoals lusteloosheid, het voeder laten staan of een temperatuursverhoging met soms zelfs koorts.
We ervaren dit bijna als normaal of sommige varkenshouders zelfs als ‘positief’, omdat dit het gevoel geeft dat het vaccin zeker goed zijn werk doet. Niets is minder waar, entreacties zijn echt niet nodig én kunnen zelfs geld kosten!
Houd uw zeugen na vaccinatie even in het oog!
Een vaccin bestaat uit enerzijds het antigeen en anderzijds uit de hulpstof of het adjuvans. Deze laatste is nodig om de antigeen presenterende cellen in het lichaam aan te trekken, die nodig zijn om het antigeen uit het vaccin voor te stellen aan het immuunsysteem van het dier. Er wordt een kleine ontstekingsreactie opgewekt, zodat de nodige cellen naar de plaats komen waar het vaccin is gedeponeerd. Entreacties ontstaan bijna altijd als reactie op het adjuvans en niet op het antigeen. Is het adjuvans vrij sterk, dan kunnen er gemakkelijker rode plekken en bulten ontstaan of temperatuursverhoging. Is het adjuvans mild, dan zal het dier hier weinig hinder van ondervinden.
Stelt u eens voor: u vaccineert uw zeug 4 weken voor de uitgerekende werpdatum. Door de entreactie laten de zeug een dag het voer staan, dit gaat ten koste van de groei van hun biggen in de baarmoeder en de uniformiteit en vitaliteit van de toom. In het slechtste geval kunnen ze koorts ontwikkelen en verwerpen. De manier waarop het immuunsysteem gestimuleerd wordt is verschillend tussen vaccins, maar ook zeugenrassen verschillen naar gedrag en stressgevoeligheid.
Neem de tijd om te beoordelen of het vaccineren goed gaat.
Observeer de drachtige zeugen enkele uren na vaccinatie. Als er teveel voeder in de bakken blijft liggen of de zeugen liggen er lusteloos bij, bespreek dit dan met uw bedrijfsdierenarts. Neem geen genoegen met entreacties, maar streef naar normaal gedrag en alerte zeugen na de vaccinatie.
Vraag uw dierenarts om raad en tips omtrent ‘goede vaccinatie praktijken’. De HIPRA specialisten kunnen hierin ondersteunen.
Lees hier alle artikelen uit de serie ‘vaccineren’ van HIPRA
Bron: Hipra
