Gastheer van de Agrivaknet-bijeenkomst was de Pig Farm van Denkavit. Dit zeugenbedrijf is onderdeel van DenkaFarm Innovation Centre in Stroe. Op de Pig Farm wordt onderzoek gedaan naar voeding voor zogende en gespeende biggen.
Er liggen 260 TN 70-zeugen die worden geïnsemineerd met de PIC 408. In totaal zijn er 1.100 biggenplaatsen. Het bedrijf speent op vier weken en werkt met een driewekensysteem. Per zeug per jaar worden ruim 33 biggen grootgebracht, die worden verkocht op negen weken leeftijd. Ze wegen dan minimaal 25 kilogram.
Hoe is de ervaring met vrijloopkraamhokken?
Denkafarm teamleider, Arnold Groot Wassink vertelde over de ervaringen met vrijloopkraamhokken op het bedrijf. Na een aantal jaren testen met twee vrijloopkraamhokken in de oude stal, werd in 2016 een compleet nieuwe zeugenstal met vrijloopkraamhokken in gebruik genomen. “Destijds was onze inschatting dat er binnen een jaar of vijf regelgeving voor zou worden aangekondigd. Wij vonden het verstandig om daar alvast op in te spelen. Uiteindelijk liep het qua regelgeving niet zo hard van stapel, maar ik ben toch blij dat we het gedaan hebben. Natuurlijk was het iets van een risico. We willen als proefbedrijf representatieve voerproeven doen en dan is het wel belangrijk dat je technisch bij het gemiddelde blijft of zelfs iets daarboven. Aan de andere kant, we waren er wel vroeg bij, maar zeker niet de eerste. Op bijvoorbeeld Sterksel en in het buitenland waren al goede ervaringen met vrijloopkraamhokken.”
Wat doe je bij een zeug die agressief is?
In augustus 2016 gingen de eerste 36 hoogdrachtige zeugen naar de nieuwe locatie toe. “Wat bij ons voorop stond, is de veiligheid van het personeel”, vertelt Groot Wassink van Denkafarm. “Je werkt met levende dieren en die zijn altijd onberekenbaar. Toen hier voor de eerste keer 36 zeugen gingen afbiggen in een vrijloopkraamhok was het spannend. Wat doe je bij een zeug die agressief is? We merkten ze met een rode stip op de kop. In het begin zag je er wel een aantal met een rode stip. Nu zie je er bijna geen een. Wij hebben geleerd hoe een zeug reageert en wat ze daarmee bedoelt als je het hok in stapt en we handelen daarnaar. Mensen en dieren moesten aan het systeem wennen. Belangrijk is ook dat je het hok makkelijk in- en uit- kunt stappen. Dat hebben we opgelost met een doorstap in het hek. Ook hebben we het zo geregeld dat een zeug makkelijk en veilig te fixeren is. Het is belangrijk dat dit probleemloos werkt.”
Groot Wassink vertelt dat het oorspronkelijke doel was een hok te hebben waarin de zeug altijd vrij loopt. Dat bleek echter niet succesvol. “We kregen de uitval de eerste drie jaar niet onder controle. We hadden teveel doodliggers. Op een gegeven moment hebben we toch maar besloten de zeug de eerste drie dagen op te sluiten en sindsdien gaat het beter.”
Bouw van 36 kraamhokken
Bij de bouw van de twee kraamafdelingen met ieder 36 hokken had het onderzoeksbedrijf een aantal specifieke wensen. Allereerst is goed gekeken naar de ventilatie. Gekozen is voor plafondventilatie, waarbij de lucht aan de koele kant binnenkomt. “Dit werkt goed, maar mijn droomwens is een geforceerde koeling”, vertelt Groot Wassink, van Denkafarm. “We streven bij de geboorte naar een ruimtetemperatuur van 23 graden Celcius. Na de geboorte laten we die dalen naar 18 graden Celsius. Het biggennest is dan 34 graden. Die houden we op temperatuur met een slimme biggenlamp.”
Ook over de vloerkeuze is goed nagedacht. “Een vloer in het kraamhok is altijd een compromis tussen zeug en big. De zeug wil ruw en koud, de big wil zacht en warm. Uiteindelijk hebben we een rooster gevonden dat hier goed bij past. Een gecoat rooster. Dat ligt normaal gesproken nooit onder de zeug in een box. Maar dat zou bij ons ook niet het geval zijn, omdat de zeugen altijd los zouden lopen. Dat liep uiteindelijk anders, maar de roosters houden zich nog goed.”
Een aantal aanvullende wensen kwam voort uit het feit dat de Pig Farm een onderzoekslocatie is. Zo moest het gemakkelijk zijn de biggen te vangen om ze te kunnen wegen. Ook moest er, ten opzichte van andere bedrijven, meer ruimte zijn voor voerbakjes, ook in het kader van onderzoek. Dit resulteerde in hokken van 3,30 meter bij 2,40 meter wat neerkomt op 7,92 vierkante meter.
“Het werkt prima zo”
Op de vraag of hij ooit weer terug zou willen naar traditionele kraamhokken antwoordt Groot Wassink overtuigend ‘nee’. “Het werkt prima zo. De resultaten zijn goed. Gemiddeld spenen we 33,5 big per zeug per jaar. Het gemiddeld speengewicht is 8,35 kilogram op 27 dagen. Dit terwijl we op het oude bedrijf moeite hadden om 7,2 kilogram te halen. Hoe dat kan? Ik kan het niet hard maken. Maar de zeug voelt zich waarschijnlijk prettiger. Daardoor geeft ze meer en vaker per dag melk. De zeugen vreten heel goed. Zeugen halen een voeropname van 8,5 kilogram en gelten makkelijk acht kilogram. We beperken ze soms, want hoe meer een zeug vreet, hoe meer die zich weggeeft.
Ondanks het succes ziet Groot Wassink na acht jaar ervaring nog wel dingen die beter hadden gekund. “Het is jammer dat het vrij biggen niet succesvol was. Het hok is daar eigenlijk daar wel voor ontwikkeld. Gelukkig kunnen we de zeug alsnog opsluiten. Ook zou ik een volgende keer de afstortkokers voor de mest helemaal in de hoek plaatsen. Nu hebben we dat niet en kunnen er biggen achter gaan liggen.”
Tip van de teamleider van Denkafarm aan varkenshouders
Tip die de teamleider van Denkafarm meegeeft aan varkenshouders die vrijloopkraamhokken overwegen is te starten met een paar testhokken. “Zo kun je ervaring opdoen en nog aanpassen. Als het eenmaal definitief staat, wordt het een stuk lastiger en duurder om aanpassingen te doen. Wees creatief en denk goed na over wat op jouw bedrijf past.”
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: Denkavit en Vereijken
Je hebt zojuist een artikel uit vakblad Varkensbedrijf gelezen
Wil je vaker én meer van zulke artikelen lezen?
Met een abonnement op vakblad Varkensbedrijf ontvang je het laatste nieuws. Iedere editie heeft een nieuw, toepasselijk thema wat aansluit op de huidige praktijk. De uitgebreide bedrijfsreportages geven daarnaast een goed beeld van de sector. In deze reportages maak je kennis met ervaringen, toekomstvisies, vakmanschap en management van mede-varkenshouders.
Shop hier direct een jaarabonnement op de website.
