Het is duidelijk dat varkens met luchtwegaandoeningen minder presteren dan hun gezonde soortgenoten. Maar wat zijn nu eigenlijk de kosten die gepaard gaan met deze luchtweginfecties? Wij gingen na welke schade er optreedt bij APP, een luchtwegaandoening die het gevolg is van een infectie met de bacterie Actinobacillus pleuropneumoniae (APP).
Acute vs. chronische APP
De symptomen die optreden na een APP-infectie kunnen zowel acuut als chronisch zijn. Bij de acute vorm worden de varkens plots ziek. De dieren hebben een eenzijdige longontsteking, hoge koorts, ademnood en bloederig schuim uit de mond en neusgaten. Bij de aangetaste dieren is er een aanzienlijke sterfte. Soms treedt een hyperacute vorm op, waarbij de getroffen varkens sterven voordat er een longontsteking zichtbaar is. De dieren worden ziek en sterven ten gevolge van de gifstoffen die door de APP bacteriën geproduceerd worden.
De chronische vorm kan ontstaan na het verdwijnen van de acute vorm, maar kan ook op zichzelf voorkomen. In de stal hoor je een chronische hoest en is er een verminderde eetlust en groeivertraging. Aan de slachtlijn zie je de typische pleuritis letsels. In mildere gevallen komt pleuritis of longvlies- en borstvliesontsteking alleen ter hoogte van het longoppervlak voor. In meer ernstige gevallen, kan de long of delen van de long ook vergroeien met de borstkas.
De ernst van de symptomen en bijgevolg ook de schade is afhankelijk van verschillende factoren. Zo is het type APP dat op het bedrijf voorkomt belangrijk. Er zijn 18 APP types, zogenaamde serotypes, bekend. (1) Sommige serotypes zijn meer ziekmakend dan andere. Daarnaast zijn er verschillende factoren die de ziekte kunnen uitlokken en die mede de ernst van de symptomen bepalen, zoals een slecht stalklimaat, te hoge hokbezetting, stress, niet all-in/all-out werken en co-infecties.
De schade in cijfers
APP infecties veroorzaken aanzienlijke verliezen. Bedrijven die kampen met acute APP problemen ervaren vooral verliezen door de sterfte van vaak zware vleesvarkens. Daarnaast kunnen de medicatiekosten hoog oplopen. Bij bedrijven met een chronisch ziekteverloop zijn met name de groeivertraging en de verhoogde voederconversie verantwoordelijk voor een toename van de productiekosten op het varkensbedrijf zelf. Bovendien zorgen vergroeiingen van de longen met het karkas voor extra verliezen in het slachthuis. Deze karkassen moeten proper gemaakt worden en de verkleefde delen moeten weggesneden worden. Dit leidt tot vertragingen in het slachtproces, extra arbeidsuren, meer slachtafval, een lager karkasgewicht en verminderde waarde van het karkas als gevolg van schade aan het karkas.
Verschillende onderzoeken becijferden de verliezen ten gevolge van APP. Zo toonde onderzoek door de Universiteit van Wageningen (2) aan dat pleuritis de groei van vleesvarkens met 50 gram per dag kan verminderen. De geschatte schade voor de varkenshouder bedroeg € 3,15 per aangetast varken. Voor het slachthuis werd de schade geschat op € 1,42 per aangetast vleesvarken als gevolg van extra arbeid.
Een vergelijkbare studie uitgevoerd door de Universiteit van Cambridge (3) bij ongeveer 95.000 slachtvarkens toonde gemiddeld 3,3% meer sterfte in groepen met meer dan 10% pleuritis. Bovendien steeg de leeftijd bij slachten met 0,26 dagen per procent pleuritis in de groep, en werd er een verlies van 70 gram karkasgewicht per procent pleuritis vastgesteld als gevolg van karkasschade.
Bronnen
- Bossé et al. (2018). Proposal of serovars 17 and 18 of Actinobacillus pleuropneumoniae based on serological and genotypic analysis. Veterinary Microbiology, 217:1-6.
- Van der Peet – Schwering (2007). Pleuritis op vleesvarkensbedrijven, Wageningen UR, Animal Sciences Group rapport.
- Tucker et al. (2009). Pleurisy in pigs: Associated risk factors and impact on health, welfare and performance. BPEX report.
Bron: Ceva
