Porciene Epidemische Diarree (PED) werd reeds gedetecteerd in verschillende buurlanden. Tot nu toe was er steeds sprake van een eerder milde variant. Recent zijn er nu echter ook uitbraken van een vermoedelijk agressievere PED-variant gerapporteerd in Oekraïne.
In de Belgische varkensstapel zijn er volgens een Veepeilerstudie in het voorjaar van 2014 nog geen antistoffen tegen PED aangetroffen. Dit betekent dat we hier een gevoelige populatie hebben – voor eender welke variant. Een eventuele introductie van PED in de Belgische varkensstapel zou dus voor ernstige problemen kunnen zorgen en een grote financiële impact kunnen hebben. Verliezen bij intrede van de agressieve variant kunnen oplopen tot 207 euro per zeug of 6,5 euro per vleesvarkensplaats.
-
Welke impact heeft PED op uw bedrijf?
Vooral bij de agressieve stammen kan de impact enorm zijn. De invloed is het grootst op zeugenbedrijven, aangezien bij zuigende biggen de sterfte kan oplopen tot meer dan 80%. Bij gespeende biggen en vleesvarkens schommelt het sterftepercentage tussen 1 en 5% en is er eveneens verlies door dalende groei.
In een Canadese studie berekende men de financiële gevolgen van PED. Per zeug spreekt men over een verlies tussen 90 en 207 euro, afhankelijk van het bedrijf. Voor vleesvarkensbedrijven wordt het verlies per vleesvarkensplaats geraamd op 6,5 euro.
Het binnenkomen van PED kan dus ernstige financiële gevolgen hebben voor uw bedrijf. Preventief optreden en inspanningen doen om PED van uw bedrijf te houden, is dan ook de boodschap.
-
Hoe wordt PED verspreid?
Om een beter inzicht te krijgen in de preventieve maatregelen die genomen kunnen worden om uw bedrijf te beschermen, gaan we eerst dieper in op de manier waarop PED tussen bedrijven kan spreiden.
PED wordt uitgescheiden in de mest en kan zowel daarin als in andere materialen langere tijd overleven. Onderstaande tabel geeft weer hoe lang PED mogelijk kan overleven in verschillende producten. De exacte overlevingsduur zal verschillen naargelang de temperatuur en de vochtigheidsgraad.
|
Materiaal |
Overlevingsduur PED |
|
Mest |
>28 dagen |
|
Water |
>7 dagen |
|
Droog voeder |
7 dagen |
|
Nat voeder |
28 dagen |
Infectieus materiaal kan op verschillende manieren worden verspreid. Dit kan onder andere via personen, voertuigen, materiaal, transport,… Vanzelfsprekend houdt ook het binnenbrengen van eventueel positieve dieren een groot risico in.
-
Wat kunt u doen?
In eerste instantie is het van belang PED buiten te houden. Hiervoor dient de externe bioveiligheid optimaal te zijn. De belangrijkste maatregelen die u kunt nemen, zijn de volgende:
Beperk het aantal bezoekers:
Hoe minder personen in uw stal komen, hoe kleiner de kans dat iemand een infectie binnenbrengt.
Zorg voor bedrijfskledij en -laarzen:
Verplicht personen die toch in de stallen moeten komen, om bedrijfseigen kledij en laarzen aan te trekken. Laat deze personen ook hun handen wassen alvorens de stal te betreden. Ook het personeel en uzelf moeten deze voorzorgen nemen.
Maak correct gebruik van de hygiënesluis:
Een goede hygiënesluis bestaat uit twee delen:
-
Het vuile gedeelte: Dit is het gedeelte waar u binnenkomt met de eigen kledij. In dit gedeelte trekt u de eigen kledij en schoenen uit en wast u uw handen. Nadien stapt u over naar het tweede deel.
-
Het propere gedeelte: Hier trekt u de bedrijfskledij en -laarzen aan en verlaat u de hygiënesluis om de stal te betreden.
Tips:
-
Een scheiding tussen beide delen is eenvoudig te voorzien bijvoorbeeld door middel van een bankje.
-
Wanneer beide delen niet gescheiden zijn of wanneer er slechts één in/uitgang aanwezig is, betekent dit dat u met de propere bedrijfskledij en laarzen opnieuw door het vuile deel moet lopen wat een risico inhoudt.
Laat bezoekers hun voertuigen parkeren buiten het bedrijf:
Voertuigen die niet op het bedrijf hoeven te zijn, moeten daar ook niet komen. Om te vermijden dat bezoekers binnenrijden, sluit u de toegangsweg naar het bedrijf af. Een eenvoudige manier om dit te doen is bijvoorbeeld een bordje te bevestigen aan de toegangspoort met de boodschap dat bezoekers zich moeten aanmelden.
Laat enkel gereinigd en ontsmet transport toe:
Transport, dat op andere bedrijven is geweest, vormt een risico. Laat daarom enkel vrachtwagens toe die leeg, gereinigd en ontsmet zijn. Laat de chauffeur niet in de stallen komen. Dieren die eenmaal op de vrachtwagen zijn geweest, mogen in geen geval terug kunnen keren naar de stal. Ideaal is een aparte laadplaats zodat de dieren niet vanuit de gang moeten worden geladen.
Na transport moet de laad- en losplaats worden gereinigd en ontsmet. Wissel steeds van kledij om dit te doen.
Zorg voor strikte hygiëne bij afvoer van kadavers:
Kadavers en vrachtwagens van het destructiebedrijf vormen eveneens een risico. De kadaverplaats moet bijgevolg zo ver mogelijk verwijderd zijn van de stallen en gelokaliseerd zijn aan de openbare weg. De vrachtwagen mag het bedrijf niet binnenrijden. Na elke ophaling moet de kadaverplaats grondig gereinigd en ontsmet worden.
Een verharde, goed reinigbare kadaverplaats is dus een noodzaak. Gebruik ook hiervoor aparte kledij of doe dit op het einde van de dag.
Maak correct gebruik van de quarantaine:
Een goede quarantainestal bevindt zich afgescheiden van de andere stallen. In de quarantainestal moet gebruik gemaakt worden van aparte kledij. Deze stal bezoek je als laatste van de dag, dit om te vermijden dat infecties via kledij of personen vanuit de quarantainestal naar de rest van het bedrijf worden verspreid. In deze stal moet steeds strikt all-in/all-out gewerkt worden en de quarantaineperiode dient minimaal 4 weken te duren. Indien u ziektetekenen opmerkt, voeg dan de gelten niet toe aan uw varkensstapel, maar raadpleeg uw dierenarts.
De vermelde maatregelen hebben als doel om de externe bioveiligheid te verbeteren en uw bedrijf te beschermen tegen de intrede van nieuwe infecties. Indien uw bedrijf toch besmet raakt, moet de spreiding binnen het bedrijf worden beperkt. Hiervoor is een goede interne bioveiligheid van belang.
