Het juiste voeder kiezen voor varkens is complexer dan je op het eerste gezicht zou denken. Laat je dus niet misleiden door de uitdrukking “Vieze varkens worden niet vet”. Kieskeurigheid op het vlak van voeding heeft een positieve impact op de darmgezondheid, en dus op voederconversie en rendement. We spraken erover met nutritionist Gerry De Hertefelt, product manager Broilers & Swine bij Proxani.
Waarom is darmgezondheid zo cruciaal voor moderne vleesvarkens?
Een goede en gezonde darmflora is essentieel voor een optimale vertering. Maar het is ook van belang om varkens goed te laten presteren – zeker bij de huidige varkensrassen vervangen door genetica met een hoge voederopnamecapaciteit en hoog groeipotentieel. Door de beperkingen op het gebruik van antibiotica wordt hoogwaardig voeder steeds belangrijker om de dieren gezond te houden.
Hoe behoud je het evenwicht tussen optimale technische prestaties en een goede gezondheid?
De voeding moet je bepalen op basis van drie elementen: dier (genetica, gezondheidsstatus), boer (verwachtingen, gemak, prestatie) en omgeving (stallen, ventilatie, gezondheidsproblematiek). Gebruik de verschillende voederlijnen op een juiste manier en zet ze in rekening houdend met het type dier, de omstandigheden, de ziektedruk, enz. Een “prestatielijn” inzetten bij niet-gezonde dieren heeft bijvoorbeeld geen zin.
Kan je de darmgezondheid in gevaar brengen door te streven naar optimale technische prestaties?
Varkens zoveel mogelijk laten eten om zo hard mogelijk te groeien legt extra druk op de vertering. De darmgezondheid komt dan zeker in het gedrang. Daarom is het belangrijk om altijd een evenwicht te zoeken. Een goede balans leidt tot de beste prestaties, zowel technisch als financieel.
Hoe kan je via voeding de darmflora positief of negatief beïnvloeden?
De darmflora ondersteunen begint bij kennis van de verteringsfysiologie. De darmflora moet stabiel zijn. Dit kan je onder andere sturen met het vezelpatroon in het voeder, waarbij we een onderscheid maken tussen fermenteerbare en niet fermenteerbare vezels. Sturing van de fermentatie in de dikke darm beperkt het risico op een verstoord evenwicht. Eiwitten en aminozuren zijn essentieel voor groei en prestaties, maar te veel eiwit kan een voedingsbodem zijn voor slechte bacteriën. Daarnaast is het ook van belang de juiste energiebron op de juiste plaats te krijgen, met snel- of traag-verteerbare energie en eiwitten. Verder zijn er vezels, pre- en probiotica en zuren om de gezondheid te garanderen.
Kan de voederkeuze een rol spelen bij ziekten zoals PIA?
Lawsonia/PIA komt regelmatig voor, vaak subklinisch, met een negatief effect op de groei en voederconversie. Varkens met deze infectie kunnen ondersteund worden via het voeder, door de vertering correct te sturen en het ruwe eiwitgehalte te verlagen. Additieven kunnen ook de algemene darmgezondheid verbeteren.
Moet je het voeder aanpassen aan de leeftijd van de varkens?
De behoeften van varkens veranderen naarmate ze ouder worden. Jonge varkens groeien nog sterk en hebben daardoor meer behoefte aan eiwit dan oudere varkens, oranje vervangen door: waarbij men de verhouding eiwit/ energie kan verlagen.
Hebben de veranderingen in de varkenshouderij in het afgelopen decennium geleid tot een andere benadering van de voedersamenstelling?
Ja, andere genetica betekent een andere voederopnamecapaciteit, wat dan weer een andere voedingsaanpak vereist. Een Piétrain varken heeft bijvoorbeeld geconcentreerder voeder nodig dan een Duroc. Met de opkomst van de Duroc is een andere darmgezondheidsaanpak nodig dan voorheen.
Is het aanpassen van de voedersamenstelling de enige manier om de darmgezondheid te beïnvloeden?
Nee, voeder is slechts één van de factoren die de gezondheid en prestaties van varkens beïnvloeden. Mijn gouden tip: zorg voor aangepast voeder dat rekening houdt met dier, boer en omgeving. Maar vergeet ook niet het belang van goed management, goede ventilatie, goede waterkwaliteit, een aangepast vaccinatieschema, enz. Het is de combinatie van deze factoren die zorgt voor succes in de varkensstal.
BE-NON-230900003
